Orta sınıf eriyor
TÜİK gelir dağılım endeksine göre, nüfusun yüzde 20’sinin gelirden aldığı payda en zengin yüzde 20’nin payı bir önceki yıla göre 1,8 puan artarak yüzde 49,8’e ulaştı. Bu oran, nüfusun en zengin yüzde 20’sinin geri kalan yüzde 80’in geliri kadar gelir elde ettiği anlamına geliyor.
TÜİK verilerine göre en zengin yüzde 20’lik kesimin payının 2019 yılı hariç tüm yıllarda arttığı görülüyor. 2023 nüfusuna göre Türkiye’de 16,6 milyon kişi, kalan 68,7 milyon kişi kadar gelir elde ediyor. Yüzde 10’luk bilgiye bakıldığında yaklaşık 8,3 milyon kişinin toplam gelirin yaklaşık dörtte birini (yüzde 24,3) kazandığı görülüyor. Geriye kalan yüzde 75’i ise 77 milyon kişi paylaşıyor.
TÜİK gelir dağılımı araştırması bir önceki yıldaki gelir düzeylerini ölçüyor. Dolayısıyla 2023 verileri 2022 yılındaki gelir düzeyini gösteriyor.
HANE GELİRLERİ ENFLASYON KADAR ARTTI
TÜİK verilerinde, hanelerin toplam gelirini gösteren yıllık ortalama hane halkı harcanabilir gelirinin 2023 döneminde bir önceki yıla göre yüzde 70,7 artarak 167 bin 983 TL’ye ulaştığı belirtildi. Enflasyon 2022 yılında yüzde 64,27 olarak ölçüldü.
TÜİK’in çocuk ve yetişkinlere göre harcama farklılıkları dikkate alınarak hesapladığı gelire göre, hanedeki bireylerin geliri 2023’te bir önceki yıla göre yüzde 72,3 artarak 83 bin 808 TL’ye ulaştı. Gelir dağılımı istatistiklerinde tutarlar enflasyonun etkisi dikkate alınmadan hesaplanmaktadır.
GELİRİ EN AZ ARTIŞI ÜCRETLİ İŞÇİLER OLDU
Yıllık ortalama temel iş geliri patronlarda 408 bin 174 TL, serbest meslek mensuplarında 115 bin 622 TL, ücretlilerde 102 bin 821 TL ve yevmiyelilerde 53 bin 334 TL olarak hesaplandı. En yüksek artış yüzde 108,1 ile yevmiyelilerde, en düşük artış ise yüzde 80,7 ile ücretlilerde yaşandı.
TÜİK verilerine göre 2022 yılında 15-64 yaş grubundaki işsizlerin yüzde 42,4’ü iş buldu. Ancak işsizlerin yüzde 15,2’si iş aramayı bıraktığı için veya başka nedenlerle işgücünden ayrıldı. Çalışanların yüzde 90,5’i çalışmaya devam etti, yüzde 3,3’ü işini kaybetti. Yüzde 6,2’si iş gücünden ayrıldı. İşgücüne katılmayanların yüzde 89,9’u yine işgücünün dışında kaldı. Bunların yüzde 7,2’si çalışmaya başladı, yüzde 2,9’u ise işgücüne katıldı ancak iş bulamadı.
