Emeklilik yaşı (EYT) konusu, 1999 yılında DSP, ANAP ve MHP koalisyon hükümeti tarafından kabul edilen ve emeklilik yaşını yükselten 4447 sayılı yasa ile ortaya çıktı. 8 Eylül 1999 tarihine kadar SSK kapsamına giren personelin emeklilik için iki şartı yerine getirmesi gerekiyordu: Kadınlar için 20 yıl, erkekler için 25 yıl ve 5 bin gün prim ödemesi. 1999’dan sonra üçüncü kural olarak yaş kuralı getirildi.
Emeklilik yaşı kadınlarda 58’e, erkeklerde 60’a, prim gün sayısı ise 7 bin güne çıkarıldı. 8 Eylül 1999 tarihinden önce istihdam edilenler için, kadınlar için 40-58 yaşları, erkekler için 44-60 yaşları arasında kademeli bir geçiş dönemi getirildi. Emekli Sandığı ve Bağ-Kur kapsamında olanlar için de emsal yaş sınırı getirildi. Böylece şikayetler iki yıldan 18 yıla çıktı.
Ardından yönetmeliğin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurular oldu.
Anayasa Mahkemesi, kademeli geçiş kararlarını “adil, makul ve ölçülü” olduğu gerekçesiyle iptal etti. Daha sonra, 23 Mayıs 2002 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeni bir kademeli geçiş programı kabul edildi. Geçiş koşulları, 20 ve 25 yıllık sigorta koşullarını sürdürdü; Ancak yeni sistem, kadınlar için 40-56, erkekler için 44-58 yaş, 5 bin ile 5 bin 975 gün arasında değişen prim gün şartı getirdi.
Ortaya çıkan mağduriyet yıllarca tartışmalara neden oldu. Seçimden önce nihayet sorunu çözeceğini savunan hükümet, yaptığı düzenlemeyle yaş kuralını kaldıracağını ve 5 bin prim gününü tamamlayanların emekli olabileceğini en yetkili kişilerce açıklamalarda bulunarak açıkladı. emekli olabilecek yaşta olanların (EYT) yaş kuralı aranmadan emekli olabileceği.
02
2. Yönetmelikten beklenti neydi?
Özellikle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in yaptığı açıklamalarla kadınlarda 5 bin, erkeklerde 20, erkeklerde 25 yaşını dolduran herkesin yaşını doldurmadan emekli olabileceği netlik kazandı. veya diğer kriterler.
03
3. Düzenleme hangi noktaları içeriyor?
Açıklamaların ardından EYT konusunda hazırlanan yasa tasarısı Meclis’e sunuldu. Dört noktadan oluşan teklifin iki yönü esastır.
9 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta ve prim günlerini tamamlayan herkesin emekli olabilmesi sağlandı.
İkinci olarak çalışma hayatını desteklemek ve kayıtta devam edebilmek için sosyal güvenlik primi getirilmiştir. %5 oranında ek prim getirildi. 500 liralık destek sağlandı.
04
4. Bonus gün tartışması nedir?
Ancak faturada prim günü ile ilgili bir derecelendirme olduğu görüldü. Yönetmeliğe göre EYT’de kademeli prim günü aranacak. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar, yaş dışındaki şartları da yerine getirerek emekli olabilecekler.
Yönetmeliğe göre SSK’lılar 4447 sayılı Kanunla getirilen kademeli prim gününe tabi olacak. Kademeli prim günü 5 binden başlayıp 5 bin 975 güne çıkacak. 5 bin prim gün ile emekli olmak mümkün olmayacak. Çünkü işçiler için (1995 ile 99 arasında girenler için) prim gün sayısı 5 bin 750-5 bin 975 gün ortasında değişiyor.
Bağ-Kur ve Emekli Sandığı sigortalılarında kadınlar için 7 bin 200 gün, erkekler için 9 bin gün prim gün kuralı var.
05
5. Anlaşma, hizmetlerin bir kombinasyonunu içeriyor mu?
Kısaca farklı statülerdeki bireylerin çalışma hayatlarına yaptıkları tüm çalışmaların entegre edilmesi ve tek statü üzerinden emekli aylığı alınması süreci olarak tanımlanabilecek hizmet konsolidasyonundan EYT üyelerinin yararlanıp yararlanamayacağı konusuna yasa tasarısında yer verilmiyor.
06
6. EYT’liler kısmi emeklilikten yararlanır mı?
1999’daki düzenlemeden önce, 50 yaş ve üstü kadınlar ve 55 yaş ve üstü erkekler 3600 prim gün ve 15 yıl sigortalı ile kısmen emekli olabiliyordu.
30 Ocak’ta Meclis’e gelen EYT yönetmeliği ile 3600 prim günü hariç tutuldu. Mevcut mevzuata göre kısmi emeklilik için kadınlar için 58, erkekler için 60 yaş sınırı aranmaktadır.
Kısmi emeklilik uygulaması, daha yaşlı ve prim ödeme gün sayısını tamamlayamayan bireyler için normal emekliliğe göre daha az primle emekli olma imkanı sunmaktadır. Kısmen emekli olanlar en düşük emekli maaşı ile emekli olurlar.
Bu durumda kısmi emeklilikte mevcut kanun kararları devam edecektir. 3600 prim gün üzeri SSK’lı kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilecek.
Bağ-Kur’lu erkekler kadınlar için 56, erkekler için 58 yaşında 5400 prim gün şartıyla emekli olabilecek.
07
7. EYT’li emekliler başka işyerinde çalışabilecek mi?
EYT’den sonra emekli olanlar, isterlerse 10 gün içinde kendi işyerlerinde çalışmaya devam edecekler. Bu durumda patrona yüzde 5 prim esası verilecek. Ancak emekli olduktan sonra başka bir işyerinde çalışmaya başlayacak olan EYT’li için bu takviye söz konusu olmayacaktır. Bu patrona ek bir yük getirecektir.
08
8. Bonus artışı nasıl çalışacak?
Hazine, çalışma hayatını desteklemek ve üretime devam etmek amacıyla, her çalışanın emekliliğinden itibaren 10 gün içinde işyerinde yeniden çalışmaya başlamak zorunda kalanlara, işyerlerine 5 puan olmak üzere yaklaşık 500 TL destek sağlamayı taahhüt eder. pekiştirme kelimelerin öznesi haline gelir.
